oğuz kağan
-
Aslında bir destan olsa da, Türk soyunun en önemli atası olan Oğuz Kağan, destanını baz alırsak dindar, vatanına bağlı ve zeki bir lider profili çiziyor. Koyduğu yasalar ilerleyen süreçte töre olacak ve 16 büyük Türk imparatorluğunun temel hukunu oluşturacaktır. Büyük Hun Devleti'ni kuran Oğuz Han, destana göre tüm dünya hükümranlarına bir mektup yollar ve kendisini Türk kağanı olarak tanıtıp biatlarını ister. Kabul etmeyenleri mağlup eden Oğuz Kağan Çin Denizi'nden Hazar'a ulaşan büyük bir imparatoruk kurar. Daha sonra Gün, Ay, Yıldız, Gök, Dağ ve Deniz ismini verdiği, ilerleyen zamanlarda Türk soylarına isimlerini verecekleri 6 çocuğu arasında imparatorluğunu paylaştırır. Destana göre 116 yaşında dünyaya gözlerini yuman Oğuz Han, 75 yıllık savaşlarının ardından ilk teşkilatçıl Türk devletini kurmuş bir şekilde dünyadan ayrılmıştır. Kuran-ı Kerim'de geçen Zülkarneyn isimli kutlu insan olduğu iddiaları vardır. Destanı baz alırsak bu iddiaların doğruluk payı oldukça fazladır -
Destanı olan oğuz boylarının atası kimine göre tarihi kimine göre hayali bir lider. Gerçek bir kişi olduğu su götürmez bir gerçektir.
Destanda anlatılan her şeyin gerçek olduğu varsayımı ile yola çıkarsak, her kavme peygamber gönderildiği bilgisi ile birleştirip Türklere gönderilen peygamber olabileceği, destanda anlatılan doğa üstü olaylarında onun peygamberlik mucizeleri olduğunu, kut anlayışının da bu dinin sonraki hükümdarlar dönemlerinde tahrip edilmesi ile oluştuğu sonucuna varabiliriz.
Destanda anlatılanların abartıldığı varsayımı ile yola çıkarsak, tarihe iz bırakmış bir liderin yaptıkları dilden dile anlatılırken bire bin katılmış olduğu sonucuna varabiliriz.
Hayali bir kişilik olduğu varsayımı ile yola çıkarsak, bir sonuca varamıyoruz.