homeostatik mekanizma


  • homeostaz, hücrenin dış ortama karşı gendi iç dengesini korumasıdır. bu korunmayı sağlamak için vücutta homeostatik mekanizmalar mevcuttur. bunu hücresel bazda da vücut bazında da düşünebilirsiniz.

    iki örnek vermek gerekirse,
    1-hücresel bazda bir örnek: hücre zarında buluna na-k-atpaz pompası. bu pompa hücre içi ve hücre dışı sodyum ve potasyum maddelerini enerji harcayarak(atpaz) hücreden içeri veya hücreden dışarı pompalar.
    2-vücutsal bazda bir örnek: glomus caroticum'daki kemoreseptörler. glomus karotikum tam commun carotis arterin internal ve eksternal carotis artere çatallandığı yerde bulunur.(bu arterler tam boynunuzun lateralinde-yanındadır.) Burada bulunan kemoreseptörler, kandaki oksijeni (parsiyel oksijen basıncı), co2, ph ve sıcaklık gibi faktörleri algılayarak beyine sinyaller yollar(glossofaringeal sinir ile). Bu sinyallere göre kardiyovasküler sistem düzenlenir. Mesela oksijen basıncı az ise solunumun derinliği arttırılır.

    Bunun gibi yüzlerce mikro ve makro homeostatik mekanizmalarla vücut her daim kendine özgü dengesinde tutulur. muhteşem bir şeydir. mesela her bir sinirsel uyarı için saniyenin bilmem kaçta biri süre içerisinde iyonların bazıları hücreden içeri girer, bazıları dışarı çıkar. ve bu her an olur.
    yani içimizde yaşam uğruna denge için her daim bir kargaşa var. ama bu kargaşa her zaman mükemmel bir denge içerisinde. yeni bir terim buldum: mükemmelkargaşa. biraz (bkz: yenisöylem) sözlüğünden alınma gibi oldu ama olsun :)))
    (bkz: kemoreseptör)
    (bkz: baroreseptör)
    (bkz: homeostaz)
    (bkz: glossofaringeal sinir)
    (bkz: iyon pompası)
    (bkz: sodyum)
    (bkz: potasyum)
    (bkz: vazokonstrüksiyon)
    (bkz: vazodilatasyon)
    ve ilgili arkadaşlar için birkaç sistemik denge mekanizması;
    (bkz: av3v), (bkz: vazomotor merkez), (bkz: bainbridge refleksi), (bkz: bezold-jarisch refleksi), (bkz: renin-anjiyotensin sistemi), (bkz: pnömotaksik merkez), (bkz: aponöstik merkez), (bkz: dorsal solunum grubu), metabolik asidoz ve alkaloz kompanzasyonları.