bayram çikolatası kağıdını düzleştirmek
-
bunun hakkında daha önce yazmıştım ama düşüncemi biraz daha teknik olarak açıklamak istedim.
Bayram çikolatası alüminyum kağıdında (Bundan sonra biz buna kısaca "bçak" diyelim. Sonra kısaltmanın "bıçak" kelimesine benzediğini fark edip bıçak olarak değiştirelim) hiperbolik paraboloit oluşmasının nedeni bıçak'ın deforme olmasıdan dolayı. Deforme nedir, nasıl yapılır? Bir cisimin esnekliğinden bahsederken iki çeşit esneklikten bahsederiz biri elastik esneklik diğeri plastik esnekliktir. Bir cisime kuvvet uyguladığımızda cisimin şeklini koruyabildiği maksimum kuvvete kadar elastik esneklik geçerlidir, bu kuvvet geçildikten sonraysa cisim eski haline geri dönemez burada da plastik esneklik geçerlidir. Elastik esneklik için hook yasası (F=k.x) işler, bu kuvvet aralığında kuvvet ve uzama miktarı doğrusal olarak davranır. Plastik deformasyonda ise uzamam miktarı cisimden cisime farklılık gösterir. bıçak (alüminyum) için kuvveti y eksenine uzama miktarını x eksenine yazdığımızda -elastik esneklikten sonra- grafik √x’imsi bir grafik çizer yani uygulanan kuvvete göre bıçak kenarlardan daha fazla esnerken ortadan daha az esner yani bir nevi tanecikler arasındaki mesafeye göre tek boyutta bir parabol oluşur (aslında oluşmaz ama bıçak küçük bir cisim olduğu için buna parabol diyip geçiştirirsem buna kimse karşı çıkamaz. Küçük şeylerin özelliklerinin yuvarlanabilirliğine dayanarak bıçak’ı hiperbolik paraboloit ilan ediyorum.).
bunu şu şekilde de düşünebiliriz: bir tane yayı yavaş yavaş çekiyoruz; bu durumda yaydaki uzama, birim uzunluk başına eşit olarak artar ama biz yayı hızlı çektiğimizde -eylemsizlikten dolayı- çekilen tarafta yay daha fazla uzar. Bıçak'daki bu uzama kalıcı olduğu için çekilen uçtaki uzama, merkezdeki uzamadan daha fazla olur .Kaç tane ruh hastası bıçak’ın nasıl yapıldığını izledi bilmiyorum ama alüminyum kağıt çikolatanın üzerine sarılırken iki zıt köşeden çekilerek yapılır, iki zıt köşedeki deformasyon belirttiğim gibi köşelerde daha fazla olduğu için alüminyum üzerinde birbirine dik sonsuz parabol oluşur bu da hiperbolik paraboloiti, bıçak için stabil bir şekil yapar.