türkçülük
-
Yakın dönem Fransız ihtilali sonrası gelişen türkçülük ve kadim türkçülük olarak iki ana kolda incelenmelidir.
Dil, tarih ve coğrafya birliği üzerine türkçülük, Ziya Gökalp ve Namık Kemal gibi üstadların fikri temelinde, Mustafa kemal Atatürk tarafından kurulan Türkiye cumhuriyeti ile ete kemiğe bürünerek günümüze kadar gelmiştir. Batı trakya, batum, Girit ve bazı Ege adaları ile İdil, halep, erbil, Musul, Kerkük dışında Hedefe ulaşılmıştır. Önce hatay, sonra da Kıbrıs’ın kuzeyi bu birliğin içine sonradan dahil edilmiştir.(bkz: Türkiye cumhuriyeti )
Irk birliği üzerine türkçülük, İsmail gaspıralı üstadın fikri temelinde Enver paşa tarafından hayata geçirilmek istense de, uğruna savaş verdiği kişiler ve silah arkadaşları tarafından gördüğü ihanetler, askeri imkansızlıklar ve kadrosunun yetersiz olması nedeniyle ortak ekonomiyi, ortak dili ve ortak anayasayı sağlayacak (bkz: Turan devleti)ni kuramamıştır.
Bunlar dışında kalan kadim türkçülük ise Türk devlet felsefesini oluşturan ana unsurdur. Bilge Kağan’ın manifestosudur, Derindir. mete’den Fatih’e, Oğuz Kağan dan mustafa Kemal’e, attilla’dan Alparslan’a kurulan ve yaşatılan tüm türk devletlerinin mihenk taşıdır.(bkz: Kadim türk teşkilatı)