the door in the wall

  • h. g. wells'in 4 fantastik öyküden oluşan kitabı. jorge luis borges'in babil kitaplığı koleksiyonunda yer alır. öyküleri, sonuncusu hariç heyecan vericidir. "diğer seçeneği seçseydim ne olurdu acaba?", "öldükten sonra ruhlar nereye gidiyor?", "yaşlılığa çözüm bulan var mıdır?" sorularına yoğunlaşır.

    --- spoiler ---
    duvardaki kapı: borges'in önsözde belirttiği gibi, alegorik bir tınısı vardır. ana karakterin başarıya, hazza en çok yaklaştığı anlarda veya dünyevi bir amaca heyecanla hizmet ettiği anlarda arka planda beliren ve kendine çağıran ilgi çekici bir kapı vardır. zamansız çıkan bu kapıdan geçmeyi her seferinde erteleyen ana karakter, ömrü boyunca bunun pişmanlığını yaşar. acaba verdiği kararı değiştirse, diğer seçeneği seçse ne olurdu? ömrü bu sorunun cevabını merak etmekle geçer. sonu ne yazık ki hazin olacaktır.

    plattner hikayesi: plattner isminde bir öğretmen, bir gün kimya dersinde esrarengiz bir yeşil tozla deney yapıyor. deney sırasında küçük bir patlama oluşuyor, öğrenciler kaçışıp kurtulurken plattner gizemli bir şekilde ortadan kayboluyor. bu arada bizimkinden çok daha karanlık, ışığın yeşil bir şekilde yansıdığı bir öteki-dünyaya geçiş yaptığını öğreniyoruz. burada yaşayan yaratıklar, dünyada insanların ne yaptığını yakından takip ediyor. bunların ölü olduklarını, burasının da ölüler dünyası olduğunu ve göçtükleri dünyada neler olduğunu takip etmeye devam ettiklerini öğreniyoruz. 9 gün sonra okul müdürünün bahçesine düşüyor, geri döndüğünde sağının soluyla yer değiştirdiği anlaşılıyor. h. g. wells, hikayeyi inandırıcı bulsa da inanıp inanmamayı size bırakıyor.

    son mr. elvesham'ın hikayesi: bursla geçinen genç bir öğrenci, bir gün yaşlı bir adamdan gizemli bir teklif alır. adam çok kısa bir ömrü kaldığını, mirasını bırakacak kimsesi olmadığı için bir süredir kendisini takip ettiğini, genç ve akıllı olduğu için ona bırakmaya karar verdiğini söyler. genç bu teklifi tekinsiz bulsa da işlerin nereye gideceğini öğrenmek için kabul eder. yaşlı adamın ünlü filozof egbert elvesham olduğunu anlayınca güvensizliği azalır. yaşlı adam bir akşam yemeğinde içkilerine pembe bir toz katar. genç adam eve gelir. bu arada hafızası ona küçük oyunlar oynamaya başlamıştır. daha önce hiç bulunmadığı yerleri hatırlar ve henüz doğmadığı halde 30 sene öncesinden anılar zihnini kurcalamaya başlar. sabah uyandığında kendisinin yaşlı adamla yer değiştirdiğini anlayacak ve yaptığı anlaşmadan pişman olacaktır.
    --- spoiler ---