dinlere saygı duymak

  • Dunyada dindarlarin tek bir agizdan soyledikleri ancak temelinde yanlis olan dusunce. Coguda bu yaziyi okuma zahmetine bile girmeyecektir.
    Oncelikle sunu soylemeliyimki Insanin birseye inanma yada inanmama ozgurlugune saygi duyulmasi gereklidir inandigi seye saygi duyma zorunlulugu yoktur. Birisinin zaten sacma buldugu icin inanamadigi birseye saygi duymasini beklemekten daha sacma birsey olamaz. Temelde yapilan yanlis budur. Ornegin bir toplum inege tapiyor diye benim inege saygi duymami beklemek abestir. Ornegin siz dindar bir insansaniz ateistlerin inanmasina saygi duyarsiniz ama ateistligin sacma oldugunu dusunursunuz. Yada bir paganin dinine inanmasina saygi duyarsiniz ama yaptiklari onca seyin sacma mantiksiz oldugunu dusunursunuz. Sacma olarak dusundugunuz birseyede nekadar objektif olarak saygi duyarsiniz bilemem.
    Ulkemizde de insanlarin dinler hakkinda en ufak bir elestiride inanmiyorsanda saygi duy lafini kullanmalari aliskanliktir. Ancak konu baska dinler oldugunda farkinda olmadan saygisizlik ederler. Hindulari gorduklerinde "bunlarda mal inege tapilirmi ulan" diyerek aslinda saygisizlik ettiginin farkinda degildir. Cunku saygisizlik ettigi adamin inandigi seydir. Onun inanmasina saygi duyar ama inandigi sey burada alay konusudur. Buda dogal birseydir. Yada bir insanin ateist olmasina saygi duyarsiniz ama mesela evrime laf atarsiniz. Maymundan mi ciktin diye alay edersiniz. Cunku size sacma geliyordur. Ancak konu kendi dininiz oldugunda "Inanmasanda saygi duy yani benim dinim hakkinda ileri geri konusma. Ha benmi ben herkesinki hakkinda konusabilirim."
  • (bkz: dunning kruger sendromu)
  • Bence burada saygı anlayışı önemli. Saygıdan kasıt ne?
    Ben ateistsem ve dine inanmıyorsam bir yaratıcının varlığı bana mümkünmüş gibi görünmez. benim için apaçık önümde olan bir gerçek inananlar için söz konusu bile değildir, onların zaten kainatı algılamada çıkış noktası budur. Yani bana yahudilerin vaadedilen topraklar için insanları katletmesi ve müslümanların uykusundan feragat ederek kalkıp namaz kılmaları eşit derecede anlaşılamazdır.
    İşte saygı da bu anlaşılamazlığı nasıl yorumladığım, bunu eylemlerime nasıl yansıttığımdadır. 'Saçma olduğunu düşünüyor ve söylemiyorsan saygılısındır, ama bu iki yüzlü bir harekettir.' değil, saçma olduğunu düşünüp düşünmemektir. Bir adım geriye dönersek 'anlaşılmaz' diye bir ifade kullandık inanmadığımız fakat diğer insanların inanmayı tercih ettiği bir yaratıcıya yapılan ibadetlere. Tam da bunları saçma bulup bulmamaktadır saygı. Bir diğerinin düşüncelerini yüzeysel, yetersiz bulmak... üzerinde daha fazla düşünülürse gelinecek noktanın mutlaka kendi vardığı yer olacağına dair körü körüne bir inanış... karşındakinin düşüncesini kendininkinin gelişmemiş bir varyasyonu olarak gören bir insan saygı duymuyordur evet, ama bu saygı duyulamayacağı anlamına gelmez.
    Bu yorumlayış biçimiydi, eylemlerime nasıl yansıttığıma gelirsek... yahudilerin filistinlilere yıllardır çektirdiği acı ve bir müslümanın sabah namazına kalkması demiştik, bu ikisi aynı şey olarak değerlendirilebilir mi? Bu noktada da bize kötü bir etkisi var mı bu tartılmalı. bir yerde insanlar ölüyor ve bir yerde belki de en kötü ihtimalle komşunuzun alarmı uykunuzu bölüyor.
    kimsenin estetik anlayışı bir olamayacağı gibi etik anlayışı da bir değildir, olmasını beklemek yerine birbirimizin sınırlarına saygı duysak? Dünyada ne kadar insan yaşamışsa o kadar düşünce, bir o kadar da inanış vardır. Herhangi iki hristiyanın dini kavrama biçimi bile farklılık gösterirken yüzyıllardır süregelen bu şiddet anlamsız değil de ne?-mesajımı da verdim-
  • Bunun bir de şöyle bir versiyonu var (bkz: orucuma saygı duy). Peki kardeş sen muharrem ayında on iki gün alevilerin orucuna saygı duyuyor musun? Haberi bile olmayan nice inancına düşkün(!) insanlar gördüm. Komik olmayın lütfen. Bu sadece bir örnek bütün dinlere veya inançlara saygı duyulması gerektiğine ben de inanıyorum ama önce bir doğrulup kendimize bakalım.
  • Konu ile ilgili düşüncelerimi belirttiğim bir yazı paylaşmıştım daha önce.
    inanç saygısızlığı